ਲੁਧਿਆਣਾ: ਦੀਵਾਲੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਛੱਠ ਪੂਜਾ ਲਈ ਬਿਹਾਰ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਯਾਤਰੀਆਂ ਦੀ ਭਾਰੀ ਭੀੜ ਕਾਰਨ ਲੁਧਿਆਣਾ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ 'ਤੇ ਹਾਲਾਤ ਬੇਕਾਬੂ ਹੁੰਦੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਰੇਲਵੇ ਵੱਲੋਂ ਵਿਆਪਕ ਭੀੜ ਕੰਟਰੋਲ ਪ੍ਰਬੰਧਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਬਿਹਾਰ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਰੇਲਗੱਡੀਆਂ 'ਤੇ ਚੜ੍ਹਨ ਲਈ ਯਾਤਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਭੱਜ-ਦੌੜ ਅਤੇ ਧੱਕਾ-ਮੁੱਕੀ ਦਾ ਮਾਹੌਲ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਰੇਲਗੱਡੀਆਂ ਵੀ ਨਾਕਾਫੀ ਰੇਲਵੇ ਵੱਲੋਂ ਪੰਜਾਬ ਤੋਂ ਬਿਹਾਰ ਲਈ ਕੁੱਲ 171 ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਰੇਲਗੱਡੀਆਂ ਚਲਾਉਣ ਦੇ ਦਾਅਵੇ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਯਾਤਰੀਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਸੀਟਾਂ ਲਈ ਬੇਤਾਬ ਯਾਤਰੀਆਂ ਦੀ ਭੀੜ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਲਈ ਵੱਡੀ ਚੁਣੌਤੀ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ।
ਹਾਵੜਾ ਮੇਲ ਸਮੇਂ ਬੇਕਾਬੂ ਹੋਇਆ ਮਾਹੌਲ ਦੇਰ ਰਾਤ ਜਦੋਂ ਹਾਵੜਾ ਮੇਲ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਨੰਬਰ 2 'ਤੇ ਪਹੁੰਚੀ ਤਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਕੰਟਰੋਲ ਰੂਮ 'ਤੇ ਬੈਠੇ ਯਾਤਰੀ ਉੱਠੇ ਅਤੇ ਰੇਲਗੱਡੀ ਵੱਲ ਦੌੜਨ ਲੱਗੇ। ਰੇਲਵੇ ਦੀ ਭੀੜ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਟੀਮ ਅਤੇ ਰੇਲਵੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲ (ਆਰਪੀਐਫ) ਵੱਲੋਂ ਰੋਕੇ ਜਾਣ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਯਾਤਰੀ ਇੰਨੇ ਉਤਸੁਕ ਸਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਧੱਕਾ-ਮੁੱਕੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਦਰਵਾਜ਼ਿਆਂ ਰਾਹੀਂ ਰਸਤਾ ਨਾ ਮਿਲਣ 'ਤੇ ਕਈ ਯਾਤਰੀ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਖਿੜਕੀਆਂ ਰਾਹੀਂ ਅੰਦਰ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਲੱਗੇ।
ਰੇਲਵੇ ਦੇ ਖਾਸ ਪ੍ਰਬੰਧ, ਫਿਰ ਵੀ ਭੀੜ ਰੇਲਵੇ ਨੇ ਯਾਤਰੀਆਂ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਲਈ ਖਾਸ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਰੇਲਗੱਡੀ ਆਉਣ ਤੋਂ ਅੱਧਾ ਘੰਟਾ ਪਹਿਲਾਂ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਪਲੇਟਫਾਰਮ 'ਤੇ ਭੇਜਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਡੀਕ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਟ੍ਰੇਨ ਆਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੋਚ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਦੱਸੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਸਹੀ ਥਾਂ 'ਤੇ ਉਡੀਕ ਕਰ ਸਕਣ।
ਪੀਲੀ ਲਾਈਨ ਅਤੇ ਆਰਪੀਐਫ ਦੀ ਸਖਤੀ ਰੇਲਵੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਰੇਲ ਪਟੜੀਆਂ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰੱਖਣ ਲਈ ਪਲੇਟਫਾਰਮ 'ਤੇ ਪੀਲੀਆਂ ਲਾਈਨਾਂ ਲਗਾਈਆਂ ਹਨ। ਆਰਪੀਐਫ ਕਰਮਚਾਰੀ ਰੇਲਗੱਡੀ ਆਉਣ ਤੋਂ 15 ਮਿੰਟ ਪਹਿਲਾਂ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਪੀਲੀਆਂ ਲਾਈਨਾਂ ਤੋਂ ਪਿੱਛੇ ਧੱਕ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਅੱਗੇ ਵਧਣ ਵਾਲੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਯਾਤਰੀ ਜਾਂ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਪਿੱਛੇ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਨਿਗਰਾਨੀ ਲਈ 56 ਸੀਸੀਟੀਵੀ ਕੈਮਰੇ ਤਾਇਨਾਤ ਸਟੇਸ਼ਨ ਦੇ ਹਰ ਇੰਚ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਲਈ 56 ਸੀਸੀਟੀਵੀ ਕੈਮਰੇ ਲਗਾਏ ਗਏ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੈਮਰਿਆਂ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਤਿੰਨ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਥਾਵਾਂ - ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ਕੰਟਰੋਲ ਰੂਮ, ਆਰਪੀਐਫ ਦਫ਼ਤਰ ਅਤੇ ਫਿਰੋਜ਼ਪੁਰ ਡੀਆਰਐਮ ਦਫ਼ਤਰ ਵਿਖੇ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਮਰਪਿਤ ਵਾਰ ਰੂਮ ਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।
ਭੀੜ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਲਈ ਵੱਡੀ ਟੀਮ ਤਾਇਨਾਤ ਭੀੜ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਲਈ ਲੁਧਿਆਣਾ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ 'ਤੇ 40 ਰੇਲਵੇ ਸਕਾਊਟਸ, 30 ਟਿਕਟ ਚੈਕਰ (ਟੀਟੀ), ਅਤੇ 100 ਆਰਪੀਐਫ ਕਰਮਚਾਰੀ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਟੀਟੀ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਰੇਲਗੱਡੀ ਵਿੱਚ ਚੜ੍ਹਨ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਸਕਾਊਟਸ ਭੀੜ ਨੂੰ ਬਣਨ ਤੋਂ ਰੋਕ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਰੇਲਗੱਡੀ ਆਉਣ 'ਤੇ ਯਾਤਰੀਆਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਆਰਪੀਐਫ ਕਰਮਚਾਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਭੀੜ ਕੰਟਰੋਲ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾ ਰਹੇ ਹਨ।
ਲੁਧਿਆਣਾ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ 'ਤੇ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਇਹ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਅਸਥਾਈ ਭੀੜ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਇਹ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਦੇ ਸੀਜ਼ਨ ਦੌਰਾਨ ਘਰ ਵਾਪਸੀ ਲਈ ਪ੍ਰਵਾਸੀਆਂ ਦੇ ਅਟੁੱਟ ਜਨੂੰਨ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਭਾਵੇਂ ਰੇਲਵੇ ਨੇ 171 ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਰੇਲਗੱਡੀਆਂ ਚਲਾ ਕੇ, ਹਰ ਇੰਚ 'ਤੇ ਸੀਸੀਟੀਵੀ ਕੈਮਰੇ ਲਗਾ ਕੇ ਅਤੇ 170 ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਦੀ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਟੀਮ ਤਾਇਨਾਤ ਕਰਕੇ ਆਪਣੀ ਪੂਰੀ ਤਾਕਤ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ, ਪਰ ਸੀਟ ਦੀ ਭੁੱਖ ਇਸ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਨੂੰ ਨਾਕਾਫੀ ਸਾਬਤ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ।
ਹਰ ਟ੍ਰੇਨ ਦੀ ਆਮਦ ਸਮੇਂ, ਯਾਤਰੀਆਂ ਦਾ ਇਹ ਬੇਕਾਬੂ ਉਤਸ਼ਾਹ ਰੇਲਵੇ ਦੀ ਸਾਰੀ ਵਿਵਸਥਾ ਨੂੰ ਤੋੜਦਾ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਸਵਾਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਛੱਠ ਪੂਜਾ ਦਾ ਇਹ ਵੱਡਾ ਤਿਉਹਾਰ ਖਤਮ ਨਹੀਂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਯਾਤਰੀ ਆਪਣੀ ਮੰਜ਼ਿਲ 'ਤੇ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚ ਜਾਂਦੇ, ਕੀ ਰੇਲਵੇ ਦੀ ਭੀੜ ਕੰਟਰੋਲ ਟੀਮ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲ ਇਸ ਮਾਨਸਿਕਤਾ ਅਤੇ ਭੀੜ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਫਲ ਹੋ ਪਾਉਣਗੇ? ਫਿਲਹਾਲ, ਸਟੇਸ਼ਨ 'ਤੇ ਧੱਕਾ-ਮੁੱਕੀ ਅਤੇ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਖਿੜਕੀਆਂ ਰਾਹੀਂ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਭਾਰਤੀ ਰੇਲਵੇ ਲਈ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਚੁਣੌਤੀ ਬਣੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ।
